آشناسس با ابزار و وسایل رفوگری بخش 2

آشنایی با ابزار و وسایل رفوگری - بخش دوم
چاقو و چنگال (تصویر 4) : نام عامیانه ی این وسیله «چنگال» می باشد. این وسیله نیز مانند کارد بی نوک دگرگون شده چاقوی بافت می باشد و قسمت تیز آن در اینجا کند و نابرنده می باشد. این وسیله کاربرد بیشتری در رفوگری دارد، و مدت زمان بیشتری در دست رفوگر قرار دارد. کاربرد این وسیله در عملیات ده کاری و بیرون کشیدن تارها و تیره های پاره پوسیده و نیز شکافتن گره های غلط بافته شده می باشند. 
چاقوی بافت (تصویر 5) : وسیله آشنای هر قالی باف بوده و مرغوبترین نوع آن برای رفو، چاقویی است که فاصله بین قسمت چاقو و تیز آن با قلاب نوک آن درازتر باشد، و در بافت گره های رفو و گذراندن القاج کلفت و نازک استفاده می شود. 
سوزن: سوزن مورد استفاده در رفوگری از جهت قطر دارای انوع و نمره های مختلف است، سوزن رفوگری از لحاظ جنس محکمتر و مقاوم تر از سوزن های معمولی بوده و خاصیت فلزی دارد و شکننده نمی باشد. کاربرد سوزن در تونه کشی و پود کشی و کوبلن زنی و شیرازه زنی می باشد، و بایستی سوزن رفوگری ظریف و نازک تر بوده، سوراخ انتهای آن دراز و بیضی شکل باشد، ته گرد و دایره مانند کار گذراندن نخ را آسان می کند، ولی در جایگزین کردن تارهای نو، انسجام و نظم گره ها را به هم می زند. 

قالیشویی توحید , قالیشویی در صادقیه 


دستگاه چوبی یا دار رفوگری (چار چوب): یکی از وسایل اصلی و مهم رفوگری است و در اصل وظیفه دار قالی را به عهده دارد، و از اندازه کوچک 3030 سانتی متر تا اندازه بزرگ برای سربافی به اندازه 3 تا 4 متر و عرض 70 سانتی متر یا بیشتر به کار می رود. لازم به ذکر است که این چارچوبها در ابعاد کوچک جهت رفو به کار می رود اما ابعاد بزرگتر آن در دفه کاری کاربرد دارد، چارچوب های مخصوص دفه کاری هر چه ضخیم تر باشد مرغوبتر و عمر بیشتری خواهد داشت، و برای ساخت این وسیله از چوب های نرم استفاده می شود، تا کوبیدن و کشیدن آن آسانتر باشد.
قاشین gashin (تصویر 6): وسیله ای که بعد از بافت قسمت آسیب دیده از آن استفاده می شود تا در هم رفتگی پرزها را باز کند، ابزاری است فلزی و با دندانه های درشت در لبه آن، شکل اره ای آن نیز وجود دارد. 

کیله برس قالی (تصویر 7): ابزاری است مانند برس سیمی ولی ظریف تر از آن که با سوزن های ریز و کوتاه، در حدود نیم سانتی متر که به صورت نواری به عرض سه تا پنج سانتی متر و طول 10 تا 12 سانتی متر مشخص می شود و با کشیدن روی قسمتهای پرداخت شده پرزها را مرتب کرده، اضافه را بیرون می آورند.

مطالب مرتبط :

قالیشویی در طرشت

قالیشویی در شهرک غرب

قالیشویی در بلوار فردوس

قالیشویی در سعادت آباد

قالیشویی در گیشا

قالیشویی در ستارخان

بهترین قالیشویی در تهران

برای بافت قالی‌ها پشم‌های ریسیده شده با دست به نسبت پشم‌هایی که با دستگاه ریسیده شده کیفیت بهتری دارند: بی‌نظمی‌های طبیعی که ممکن است در جریان پیچش الیاف رخ دهد و ناپیوستگی در قطر الیاف که موجب فشردگی پرزها می‌شود، در برخی جاها فشردگی کمتر باعث می‌شود که الیاف پشمی بعد از گره زدن باز شوند که بافندگاه به آن شکافتن گره می‌گویند. ریسیدن الیاف به شیوه‌ی دستی، هنوز هم امروزه بسیار رایج است؛ در مناطق روستایی، که پرورش گوسفند یک فعالیت معمولی در کنار کشاورزی است و یا در میان عشایر دامداری فعالیتی‌ست که بر عهده‌ی زنان مسن یا بسیار جوان نهاده شده، زیرا یک فعالیت بسیار ساده است که وقت‌گیر هم نیست. می‌توان آمار جدیدی را به اطلاعاتی پیرامون روش‌های ریسیدن دستی افزود که بیانگر تعدادز یاد ریسنده‌هاست. برای ریسیدن الیاف از دوک افتاده و خشک شده استفاده می‌کردند که تزئینات مختلفی داشتند و از مواد مختلفی ساخته شده‌ بودند (معمولاً از چوب یا فلز بودند که یک چرخ یا یک وزنه هم داشتند) و با یک حرکت ساده مکانیکی چرخ را می‌چرخاندند و پشم هم به دور آن پیچیده می‌شد.

اگر دوک در جهت عقربه‌های ساعت حرکت کند، الیاف به صورت z قرار می‌گیرند و در سایر موارد به شکل s و جهت پیچش نیز با توجه به بخش مرکزی این حروف تغییر می‌کند. همچنین جهت ریسیدن الیاف برای تعیین خاستگاه قالی اهمیت بسیاری دارد. در برخی مناطق افریقایی شمالی، بیشتر الیاف به شکل s ریسیده می‌شوند. برای به دست آوردن الیاف پشمی محکم‌تر چندین رشته را در جهات متفاوت می‌تابانند. ترکیب رشته‌ها یکی از اطلاعات تکنیکی مفید برای مطالعه و درک قالی است. معمولاً به صورت حروف مخفف Z2S نشان داده می‌شود که یک یک بخش شامل دو رشته به شکل Z است که به همراه S پیچیده شده است.

بهترین قالیشویی تهران کارخانه قالیشویی و رفوگری توحید

قالیشویی توحید , قالیشویی در صادقیه

در شرق، موارد دیگری نیز وجود دارد که بسیار کهن هستند و در تولید و تجارت کاربرد دارند. به عنوان نمونه، در شهرهای ایران، قالی‌های نه‌ لا و شش لا بافته می‌شود که شش لا بسیار ظریف و کران‌بهاست. قالی‌های نه لا دارای تاری متشکل از نه رشته است به شکل S که به صورت سه تا سه تا قرار گرفته‌اند و رد مجموع به شکل رشته‌های Z شکل پیچیده شده‌اند. در قالی‌های شش لا، تار شامل شش رشته به هم پیچیده شده است که به صورت سه تا سه تا به شککل S و در مجموعه به شکل Z پیچیده شده‌اند. هر جزء از چله‌ی قالی از ماده‌ای مناسب تشکیل شده است؛ تار باید محکم و ضخیم باشد و بنابراین از پشم گوسفند با الیاف دراز استفاده می‌شود که اغلب با موی بز ترکیب شده و محکم پیچیده می‌شود.

پیچش بسیار رایج الیاف برای تارها به صورت Z2S است و برای پود که نباید بسیار محکم باشد تا قالی زبر نشود اغلب از الیاف انعطاف‌پذیرتر استفاده می‌کنند. ترکیب به کار رفته برای پشم‌های مخصوص بافت نیز متفاوت است که این الیاف باید قابلیت این را داشته باشند که به هنگام برش به نرمی باز شوند؛ در این حالت از الیاف پشمی نرمی استفاده می‌شود که کم پیچیده شده‌اند و بنابراین پرز قالی حالت کش‌سانی مخمل را پیدا می‌کند. تمام قالی‌ها با تار و پود پشمی بافته نمی‌شوند. این ساختار بیشتر در قالی‌های قدیمی و تولیدات عشایری رواج داشته که آن‌ها از الیاف دیگری استفاده نمی‌کرده‌اند. در شهرها و روستاها، ساختار قالی معمولاً از نخ پنبه است.

قالیشویی توحید بهترین قالیشویی در تهران

مطالب مرتبط :

قالیشویی در شهرک غرب 

قالیشویی در طرشت

قالیشویی در شهرک غرب

قالیشویی در بلوار فردوس

قالیشویی در ستارخان

بهترین قالیشویی در غرب تهران

مواد اولیه فرش - مقاله اول

مواد اولیه 

در ساختار قالی از مواد اولیه‌ی متفاوتی استفاده شده است که انتخاب آن‌ها به‌ عادات و رسوم محلی بستگی دارد. این مواد اولیه براساس سهولت در دسترس بودن و یا قیمت‌شان و یا توان تطابق با خواسته‌های متغیر بافندگان انتخاب می‌شود. در میان بسیاری از الیاف موجود در شرق، پشم و نخ پنبه مطلوبیت بیشتری دارد. اغلب از ابریشم هم استفاده می‌شود. البته برای نمونه‌های گران‌قیمت، در حالی که به طور قطع استفاده از کتان متوقف شده و بسیاری به ندرت از کنف استفاده می‌شود.

قالیشویی توحید بهترین قالیشویی در شهرک غرب   02122119596

پشم

در میان تمام مواد اولیه‌ی استفاده شده برای قالی، بی‌تردید پشم گوسفند یا کرک بز از همه بیشتر رواج داشته است، زیرا این الیاف به فراوانی در کشورهای شرقی قابل دسترسی هستند. پرورش گوسفند و بز از گذشته‌های دور در این سرزمین‌ها به طرز گسترده‌ای صورت می‌گرفته است. در نواحی مختلف، نژادهای گوناگونی پرورش داده می‌شود که ارزان یا گران هستند، اما اغلب به خاطر کیفیت خوب پشم انتخاب می‌شوند. اگر پشم گوسفندی را زیر میکروسکوپ نگاه کنیم به صورت یک رشته با سطحی چین‌خورده و مرتبه مرتبه است و این ویژگی باعث شده که ریسیدن آن آسان باشد زیرا الیاف مجزا به سادگی یکی به دیگری می‌چسبد. این الیاف از کراتین ساخته شده و بخش مرکزی آن سوراخ است و این مسایل موجب انعطاف‌پذیری آن شده است. پرز گوسفندی به طور طبیعی از سه نوع الیاف مختلف تشکیل شده: پشم دراز، پشم واقعی و حقیقی که پیچ و تاب‌هایی دارد و بخش کوچک و محکم از پشم تیره. در پشم گرانبهاتر بخش پشم تیره زیر پنج درصد می‌ماند و میزان بقیه‌ی الیاف بیشتر است.

قالیشویی توحید بهترین قالیشویی در شهرک غرب

جایی که پشم دراز بیشتر باشد، الیاف مقاوم‌تر هستند. در عوض اگر درصد بیشتری از آن پشم واقعی و حقیقی باشد، الیاف ظریف‌تری تولید می‌شود. ماهیت الیاف پشمی به عوامل بسیاری بستگی دارد: نژاد گوسفند مورد انتخاب پرورش‌دهندگان و آب و هوا و مراتعی که این حیوانات در آن مراتع رشد می‌گنند، تغذیه‌ی آن‌ها، سن حیوانات، فصل پشم چینی و نوع گوسفندی که پشم از آن به دست می‌آید.

به عنوان مثال، پشم نوع خاصی از نژاد گوسفندی به نام اویس استئاتوپیگا Ovis steatpyga (میشی که دم پرچربی دارد که ویژگی آن ذخیره‌ی چربی در دم است) و در ایران و ترکیه رشد می‌کند. برای پشم‌های خراسان و کرمانشاه تقاضای بسیاری وجود دارد، در حالی که پشم‌های به دست آمده از شمال ایران یا آذربایجان زبرتر و خشن‌تر هستند. به طور کلی، پشم به دست آمده از پشت و دوش حیوان، درازتر و نرم‌تر از بخش‌های دیگر است به همین ترتیب پشم به دست آمده از بره‌های هشت تا چهارده ماهه گران‌قیمت‌تر است، زریرا در ماه‌های سرد سال برای حفاظت از حیوانات رشد کرده است. پشمی که کیفیت خوبی دارد در شرق کرک نامیده می‌شود و این واژه گاهی برای اشاره به موی با کیفیتی که از بز به دست می‌آید نیز به کار می‌رود که معمولاً از حیوانات جوان‌تر به دست می‌آید. معمولاً موی بز قیمت کمتری از پشم میش دارد، زیرا به طور معمول الیاف بلند و مقاوم ترجیح داده می‌شوند چون رشته‌هایی ضخیم و مقاوم تولید می‌کنند و برای چله‌ی قالی بسیار مناسب هستند اما برای بافت مناسب نیستند. در مشرق زمین، در کنار کرک گوسفند و بز، از پشم‌های دیگر نیز استفاده می‌شود. استفاده از پشم شتر اغلب در نواحی عشایرنشین مانند ترکستان، لرستان و افغانستان رواج دارد و تقریباً به صورت انحصاری به همان رگ طبیعی خود به کار می‌رود چون رنگ کردن آن بسیار دشوار است. در تبت و در شمال هند، همچنین از پشم پاک / نوعی گاو / استفاده می‌شود که شبیه به موی بز است. نوعی پشم که کیفیت پایینی دارد و از حیوانات قصابی شده به دست می‌آید، پشم دباغی نامیده می‌شود. پوست حیوانات قصابی شده را در حمام محتوی مواد سوزاننده قرار می‌دهند تا پشم را از پوست جدا کنند؛ این فرآیند موجب جدا شدن سطح الیاف می‌شود و آن را مات می‌کند و توان رنگ‌پذیری‌آش را کاهش می‌دهد. فرایند پشم‌چینی، یک یا دو بار در سال اتفاق می‌افتد که به نوع آب و هوا بستگی دارد، در مناطق سرد پشم‌چینی فقط در بهار انجام می‌شود تا در ماه‌های سردتر حیوانات فاقد پشم نباشند. در مناطق گرم‌تر پشم حیوانات را در آغاز پاییز نیز می‌چینند. براساس سنت‌های قدیمی، پشم‌چینی یک فعالیت مردانه است؛ امروزه این فرایند با استفاده از تجهیزات مکانیکی صورت می‌گیرد، اما هنوز هم شیوه‌های گذشته در جاهایی که پرورش دام یک فعالیت خانوادگی‌ست، در میان عشایر رواج دارد. در این خانواده‌ها مردان قوی‌تر باید دام‌ها را ثابت نگهدارند و با استفاده از قیچی‌هایی با تیغه‌های انحنادار پشم‌های حیوانات را می‌چینند.

ادامه دارد...

مطالب مرتبط: 

قالیشویی در سعادت آباد

قالیشویی در طرشت

قالیشویی در صادقیه

قالیشویی در بلوار فردوس

قالیشویی در ستارخان